ਮੇਰੇ ਜੀਵਨ ਦਾ ਉਦੇਸ਼
Aim of My Life
ਜੋ ਵਿਅਕਤੀ ਚਾਂਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਬਾਰੇ ਸੋਚਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਸੋਨਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਦਾ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦਾ। ਇਸ ਲਈ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦਾ ਟੀਚਾ ਹਮੇਸ਼ਾ ਵੱਡਾ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸੰਸਾਰ ਕਰਮ ਦੀ ਧਰਤੀ ਹੈ ਅਤੇ ਮਨੁੱਖ ਦਾ ਰੂਪ ਕਰਮ ਦਾ ਰੂਪ ਹੈ। ਇਸ ਸੰਸਾਰ ਵਿੱਚ ਹਰ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਕੋਈ ਨਾ ਕੋਈ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਕਿਰਿਆ ਇੱਕ ਟੀਚੇ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਹੈ, ਇੱਕ ਟੀਚੇ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ, ਕਿਰਿਆ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਕਿਰਿਆ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਟੀਚਾ ਤੈਅ ਕਰ ਲੈਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਹੁਣ ਸਵਾਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਜੀਵਨ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਕੀ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ? ਕਿਰਿਆਵਾਂ ਕਿਸ ਦਿਸ਼ਾ ਜਾਂ ਟੀਚੇ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਹੋਣੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਹਨ? ਅੱਜ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਹਰ ਕੋਈ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪੈਸਾ ਕਮਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਪੈਸੇ ਲਈ ਲੋਕ ਕੋਈ ਵੀ ਸਹੀ ਜਾਂ ਗਲਤ ਤਰੀਕਾ ਅਪਣਾਉਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਧਰਮ ਅਤੇ ਨੈਤਿਕਤਾ ਦੇ ਸਿਧਾਂਤ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਪੁਰਾਣੇ ਹੋ ਗਏ ਹਨ, ਪੈਸਾ ਕਮਾਉਣ ਦਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ, ਤਾਂ ਕੀ ਪੈਸਾ ਕਮਾਉਣਾ ਜੀਵਨ ਦਾ ਟੀਚਾ ਹੈ? ਕੀ ਪੈਸਾ ਕਮਾਉਣ ਨਾਲ ਖੁਸ਼ੀ ਅਤੇ ਸ਼ਾਂਤੀ ਮਿਲਦੀ ਹੈ? ਕੀ ਪੈਸਾ ਵਰਤਮਾਨ ਅਤੇ ਭਵਿੱਖ ਨੂੰ ਬਦਲਦਾ ਹੈ? ਸ਼ਾਇਦ ਨਹੀਂ, ਬਿਲਕੁਲ ਨਹੀਂ। ਇਹ ਪੈਸਾ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਨਰਮ ਬਿਸਤਰਾ ਤਾਂ ਦੇ ਸਕਦਾ ਹੈ ਪਰ ਨੀਂਦ ਨਹੀਂ। ਪੈਸਾ ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ ਕੇਵਲ ਆਨੰਦ ਦੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦੇ ਸਕਦਾ ਹੈ ਪਰ ਮਨ ਦੀ ਸ਼ਾਂਤੀ ਨਹੀਂ। ਪੈਸੇ ਵਾਲੇ ਲੋਕ ਅਕਸਰ ਦੁੱਖ ਵਿੱਚ ਦੇਖੇ ਗਏ ਹਨ। ਉਹ ਹੋਰ ਬੇਚੈਨ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਧਨ ਅਤੇ ਦੁਨਿਆਵੀ ਸੋਭਾ ਵਿੱਚ ਸੁਖ ਸੀ ਤਾਂ ਸਵਾਮੀ ਦਯਾਨੰਦ, ਸਵਾਮੀ ਰਾਮਤੀਰਥ ਅਤੇ ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਂਵੀਰ ਨੇ ਘਰ ਕਿਉਂ ਛੱਡਿਆ? ਭਗਵਾਨ ਰਾਮ ਨੇ ਰਾਜ ਛੱਡ ਕੇ ਜਲਾਵਤਨ ਜਾਣਾ ਕਿਉਂ ਸਵੀਕਾਰ ਕੀਤਾ? ਇਸ ਲਈ ਇਹ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪੈਸਾ ਹੀ ਜੀਵਨ ਦਾ ਟੀਚਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਹ ਕੇਵਲ ਸਾਧਨ ਤਾਂ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਪਰ ਜੀਵਨ ਦਾ ਟੀਚਾ ਨਹੀਂ। ਫਿਰ ਜੀਵਨ ਦਾ ਟੀਚਾ ਕੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ? ਉੱਚ ਸਥਿਤੀ? ਪਰ ਉੱਚੀ ਪਦਵੀ ਵੀ ਪੈਸਾ ਕਮਾਉਣ ਵਰਗਾ ਸਾਧਨ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਸੱਤਾ ਜਾਂ ਸੱਤਾ ਜੀਵਨ ਦਾ ਟੀਚਾ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦੀ ਕਿਉਂਕਿ ਸੱਤਾ ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟ ਕਰ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਸੱਤਾ ਤੋਂ ਉਹ ਵਿਕਾਰਾਂ ਅਤੇ ਨਸ਼ਿਆਂ ਵੱਲ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਪਤਨ ਵੱਲ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਭਾਵ ਜੀਵਨ ਦਾ ਟੀਚਾ ਪੈਸਾ, ਅਹੁਦਾ, ਤਾਕਤ ਜਾਂ ਤਾਕਤ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਪ੍ਰਮਾਤਮਾ ਅੱਗੇ ਪ੍ਰਾਰਥਨਾ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਉਹ ਸਾਨੂੰ ਤਾਕਤ ਦੇਵੇ। ਅਸੀਂ ਚੰਗੇ ਕੰਮ ਕਰੀਏ। ਸਾਡੀ ਕੀਰਤੀ ਹਰ ਪਾਸੇ ਫੈਲ ਜਾਵੇ। ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਧਿਆਨ ਨਾਲ ਦੇਖਦਾ ਹਾਂ ਤਾਂ ਮੈਨੂੰ ਇਸ ਅਰਦਾਸ ਵਿਚ ਹੀ ਜੀਵਨ ਦਾ ਟੀਚਾ ਨਜ਼ਰ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਚੰਗੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ਲਈ ਰੱਬੀ ਮਦਦ ਅਤੇ ਅਨੁਕੂਲ ਮਾਹੌਲ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਵੱਖ-ਵੱਖ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕਾਰੋਬਾਰ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰਾ ਪੈਸਾ ਕਮਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਪਰ ਕਾਰੋਬਾਰ ਵਿਚ ਝੂਠ ਅਤੇ ਬੇਈਮਾਨੀ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਸਫਲਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੈ।
ਚੰਗੇ ਅਹੁਦੇ ਵਾਲੇ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਵੀ ਲੋਕ ਇਮਾਨਦਾਰੀ ਨਾਲ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਕਰਨ ਦਿੰਦੇ। ਭ੍ਰਿਸ਼ਟ ਲੋਕ ਹਮੇਸ਼ਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਮਾਨਦਾਰ ਲੋਕ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਾਂਗ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟ ਹੋਣ। ਇਸੇ ਕਰਕੇ ਕੁਝ ਲੋਕ ਆਪਣੇ ਸਵਾਰਥ ਲਈ ਤਰ੍ਹਾਂ-ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਲਾਲਚ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਮਨੁੱਖ ਜਨਮ ਤੋਂ ਹੀ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੈ। ਰਾਹ ਕਿਸੇ ਵੇਲੇ ਵੀ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਮਨੁੱਖ ਸੁਭਾਅ ਤੋਂ ਲਾਲਚੀ ਹੈ, ਕਾਇਰ ਅਤੇ ਆਤਮਿਕ ਤੌਰ ਤੇ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਮਨੁੱਖ ਦਾ ਕੰਮ ਅਜਿਹਾ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਇਮਾਨਦਾਰੀ ਨਾਲ ਜਿਉਣ ਦੇ ਮੌਕੇ ਦੇਵੇ। ਮੈਨੂੰ ਪੜ੍ਹਨ ਅਤੇ ਅਧਿਐਨ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਦਿਲਚਸਪੀ ਹੈ। ਗਿਆਨ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕਰਨ ਨਾਲ ਗਿਆਨ ਵਧਦਾ ਹੈ। ਗਿਆਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਕੇ ਖੁਸ਼ੀ ਦਾ ਅਹਿਸਾਸ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਮੈਂ ਆਪਣਾ ਗਿਆਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਪਾਸ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹਾਂ ਕਿਸੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇੱਕ ਚੰਗਾ ਅਧਿਆਪਕ ਇੱਕ ਹਜ਼ਾਰ ਪੁਜਾਰੀਆਂ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਮੈਂ ਅਧਿਆਪਕ ਬਣ ਕੇ ਸਿੱਖਿਆ ਦਾਨ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹਾਂ। ਮੈਂ ਚੰਗੀ ਕਮਾਈ ਕਰਕੇ ਇੱਕ ਆਦਰਸ਼ ਮਨੁੱਖ ਬਣਾਂਗਾ ਅਤੇ ਦੂਜਿਆਂ ਨੂੰ ਅਜਿਹਾ ਬਣਨ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਾਂਗਾ। ਚੰਗੀਆਂ ਕਦਰਾਂ-ਕੀਮਤਾਂ ਅਤੇ ਸਿੱਖਿਆ ਦੇ ਸੰਚਾਰ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਕੋਈ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਵਿਦਵਾਨ ਦੀ ਕਲਮ ਦੀ ਸਿਆਹੀ ਸ਼ਹੀਦ ਦੇ ਖੂਨ ਨਾਲੋਂ ਵੀ ਸ਼ੁੱਧ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਪੇਸ਼ ਮੈਨੂੰ ਚੰਗੇ ਕੰਮ ਕਰਕੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ ਅਤੇ ਨਾਮਣਾ ਖੱਟਣ ਦਾ ਮੌਕਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰੇਗਾ। ਅਧਿਆਪਕ ਬਣਨ ਲਈ ਚੰਗਾ ਅਕਾਦਮਿਕ ਰਿਕਾਰਡ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨਾ ਔਖਾ ਹੈ। ਮੈਨੂੰ ਆਪਣਾ ਟੀਚਾ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਲਈ ਸਖ਼ਤ ਮਿਹਨਤ ਕਰਨੀ ਪੈਣੀ ਹੈ। ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਟੀਚੇ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਸਭ ਕੁਝ ਕਰਾਂਗਾ।