ਪੰਜਾਬੀ ਲੇਖ – ਨੇਕੀ
Neki
ਤੁਹਾਡੀ ਇਮਾਨਦਾਰੀ, ਸੱਚਾਈ, ਅਕਲ ਬਾਰੇ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਜਾਣ ਸਕਦਾ। ਜਿੰਨਾ ਚਿਰ ਤੁਸੀਂ ਉਦਾਹਰਣ ਦੇ ਕੇ ਸਾਬਿਤ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ ਹੋ।
ਹਰ ਪਰਿਵਾਰ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਸਮਾਜ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਸਮਾਜ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਕੁਝ ਨਿਯਮ ਹਨ। ਹਰ ਵਿਅਕਤੀ ਲਈ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸੀਮਾਵਾਂ ਦੀ ਕਿਸੇ ਨਾ ਕਿਸੇ ਹੱਦ ਤੱਕ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨੀ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹੈ। ਸੱਚ ਬੋਲਣਾ, ਚੋਰੀ ਨਾ ਕਰਨਾ, ਦੂਸਰਿਆਂ ਦਾ ਭਲਾ ਸੋਚਣਾ ਅਤੇ ਹਰ ਕਿਸੇ ਨਾਲ ਪਿਆਰ ਨਾਲ ਪੇਸ਼ ਆਉਣਾ, ਔਰਤਾਂ ਦਾ ਸਤਿਕਾਰ ਕਰਨਾ ਕੁਝ ਅਜਿਹੇ ਗੁਣ ਹਨ। ਜੋ ਸਦਾਚਾਰ ਗੁਣਾਂ ਦੇ ਅਧੀਨ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਨੇਕੀ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀ ਦੂਜੇ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ‘ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕੀਤੇ ਬਿਨਾਂ ਆਪਣੀ ਇੱਜ਼ਤ ਨੂੰ ਕਾਇਮ ਰੱਖਦਾ ਹੈ।
ਨੇਕੀ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਚੰਗਾ ਆਚਰਣ। ਗੁਣ ਦੋ ਸ਼ਬਦਾਂ ਤੋਂ ਬਣਿਆ ਹੈ – ਸਤਿ+ਆਚਰਣ। ਨੇਕੀ ਸ਼ਬਦ ਵਿੱਚ ਸਹੀ ਆਚਰਣ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਮਿਲਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹਾ ਵਿਹਾਰ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸਭ ਕੁਝ ਸੱਚ ਹੈ। ਅਤੇ ਬਿਲਕੁਲ ਵੀ ਝੂਠ ਨਾ ਹੋਵੇ। ਜਿਸ ਵਿਚ ਨੇਕੀ ਹੈ। ਉਸ ਨੂੰ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿਚ ਇੱਜ਼ਤ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਨੇਕੀ ਦੀ ਚਮਕ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਸੰਸਾਰ ਦੇ ਸਾਰੇ ਧਨ ਦੀ ਚਮਕ ਫਿੱਕੀ ਪੈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਨੇਕੀ ਅਜਿਹਾ ਅਨਮੋਲ ਹੀਰਾ ਹੈ। ਜਿਸ ਦੀ ਕੀਮਤ ਨਹੀਂ ਪਾਈ ਜਾ ਸਕਦੀ। ਯਿਸੂ ਮਸੀਹ, ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ, ਰਬਿੰਦਰ ਨਾਥ ਟੈਗੋਰ, ਈਸ਼ਵਰ ਚੰਦਰ ਵਿਦਿਆਸਾਗਰ ਅਤੇ ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਕੋਲ ਕੋਈ ਦੌਲਤ ਨਹੀਂ ਸੀ ਪਰ ਉਹ ਰਾਜੇ ਸਨ। ਉਹਨਾਂ ਕੋਲ ਨੇਕੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅਨਮੋਲ ਹੀਰਾ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਉਹ ਜਿਉਂਦਾ ਸੀ ਤਾਂ ਸਾਰੀ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਉਸਦੀ ਇੱਜ਼ਤ ਸੀ। ਨੇਕੀ ਅਤੇ ਚੰਗੇ ਵਿਹਾਰ ਕਾਰਨ ਉਹ ਸੰਸਾਰ ਵਿੱਚ ਸਦਾ ਲਈ ਅਮਰ ਹੋ ਗਏ। ਜਿੱਥੇ ਨੇਕੀ ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ ਸਤਿਕਾਰ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਦੁਰਾਚਾਰ ਮਨੁੱਖ ਲਈ ਨਫ਼ਰਤ ਲਿਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਰਾਮ ਦੀ ਪੂਜਾ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਹੀ ਨਹੀਂ ਬਲਕਿ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਰਾਮ ਵਰਗੇ ਨੇਕ ਪੁਰਸ਼ ਦੀ ਮਿਸਾਲ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦੀ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਰਾਵਣ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਵ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਦੁਰਾਚਾਰੀ ਸੀ। ਅੱਜ ਵੀ ਦੁਨੀਆਂ ਉਸ ਨੂੰ ਨਫ਼ਰਤ ਕਰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਨਫ਼ਰਤ ਨੂੰ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰਨ ਲਈ ਹਰ ਸਾਲ ਰਾਵਣ ਦਾ ਪੁਤਲਾ ਫੂਕਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਦੁਰਾਚਾਰੀ ਦੀ ਉਮਰ ਛੋਟੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਅਤੇ ਉਹ ਹਮੇਸ਼ਾ ਬੀਮਾਰ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਇੱਕ ਨੇਕ ਵਿਅਕਤੀ ਤੰਦਰੁਸਤ ਅਤੇ ਖੁਸ਼ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਅਤੇ ਲੰਬੀ ਉਮਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਅਤੇ ਨੇਕ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਸਹਿਣਸ਼ੀਲਤਾ, ਮੁਆਫ਼ੀ ਅਤੇ ਅਹਿੰਸਾ ਅਤੇ ਧੀਰਜ ਵਰਗੇ ਗੁਣ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਉਹ ਕਦੇ ਵੀ ਤਣਾਅ ਵਿਚ ਨਹੀਂ ਰਹਿੰਦਾ ਅਤੇ ਸਦਾ ਆਨੰਦ ਵਿਚ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਦੂਰ-ਦੁਰਾਡੇ ਵਾਲਾ ਮਨੁੱਖ ਸਦਾ ਹੀ ਪਾਪ ਵਿਚ ਲੱਗਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਉਹ ਦੁਖੀ, ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨ ਅਤੇ ਦੁਖੀ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।
ਨੇਕ ਬਣਨਾ ਆਸਾਨ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਨੇਕ ਬਣਨ ਲਈ ਬਹੁਤ ਜਤਨ ਕਰਨੇ ਪੈਂਦੇ ਹਨ। ਨੇਕੀ ਦੇ ਬੀਜ ਬਚਪਨ ਵਿੱਚ ਹੀ ਬੀਜੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਸੇ ਲਈ ਭਾਰਤੀ ਜੀਵਨ ਢੰਗ ਵਿੱਚ ਬ੍ਰਹਮਚਾਰੀ ਆਸ਼ਰਮ ਦੀ ਵਿਵਸਥਾ ਹੈ। ਅੱਠ ਸਾਲ ਤੋਂ 25 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਤੱਕ ਬੱਚਾ ਅਧਿਆਪਕ ਦੇ ਨਾਲ ਰਹਿ ਕੇ ਸਿੱਖਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨੇਕੀ ਦੇ ਗੁਣਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਵਿਦਵਾਨ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜਦਾ ਹੈ। ਅਤੇ ਮਾੜੇ ਮਾਹੌਲ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ ਚੰਗੇ ਚਰਿੱਤਰ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਵਿੱਚ ਵਾਤਾਵਰਨ ਅਤੇ ਸੰਗਤ ਦਾ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਭਾਵ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਚੰਗੀ ਸੰਗਤ ਇੱਕ ਰੁੱਖ ਹੈ, ਤਾਂ ਚੰਗਾ ਆਚਰਣ ਉਸ ਰੁੱਖ ਦਾ ਫਲ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਮਾੜੀ ਸੰਗਤ ਨਾਲੋਂ ਇਕੱਲੇ ਰਹਿਣਾ ਚੰਗਾ ਹੈ। ਇਕ ਪਾਸੇ ਚੰਗੇ ਬੰਦਿਆਂ ਦੀ ਸੰਗਤ ਅਤੇ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਅਭਿਆਸ ਅਤੇ ਪ੍ਰਭੂ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਨਾਲ ਧੀਰਜ, ਸੰਤੋਖ, ਅਹਿੰਸਾ, ਸੰਜਮ, ਖਿਮਾ, ਮਨ ਦੀ ਏਕਤਾ ,ਵਿਦਿਆ, ਨਿਮਰਤਾ ਅਤੇ ਸ਼ਾਂਤੀ ਆਦਿ ਗੁਣ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੇ ਹਨ । ਪਰਿਵਾਰ, ਸਮਾਜ ਅਤੇ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਤਰੱਕੀ ਲਈ ਹਰ ਮਨੁੱਖ ਵਿੱਚ ਨੇਕੀ ਦੇ ਗੁਣ ਪੈਦਾ ਕਰਨੇ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹਨ। ਦੁੱਖ ਦੀ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਅੱਜ ਵਾਤਾਵਰਨ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਿਤ ਹੋ ਚੁੱਕਾ ਹੈ। ਹਿੰਸਾ ਨਾਲ ਭਰੀਆਂ ਫਿਲਮਾਂ ਮਾਹੌਲ ਖਰਾਬ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਨਾਸਤਿਕਤਾ ਵੀ ਨੇਕੀ ਦੇ ਰਾਹ ਵਿਚ ਰੁਕਾਵਟ ਪੈਦਾ ਕਰਦੀ ਹਨ। ਨੇਕੀ ਦਾ ਵਿਚਾਰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਭਾਰਤੀ ਹੈ।
